Als je je voor 1 april 2025 aanmeldt, heb je recht op toelating tot de opleiding. De school kan je wel een negatief advies geven, maar daar hoef je niet naar te luisteren! Laat het ons weten als het bij jou mis gaat.
Van mbo naar hbo
Meer info over studeren op het hbo? Check Startstuderen en Studiekeuze
Een propedeuse, ook vaak ‘P’ genoemd, is een certificaat dat bewijst dat je het niveau van de opleiding aan kan. In het propedeusejaar leg je de basis voor de rest van je opleiding. Daarna start de hoofdfase en ga je je specialiseren.
Voor je propedeuse moet je alle studiepunten van het eerste jaar van de bachelor in een bepaalde tijd halen. Bij de meeste universiteiten en hogescholen bestaat het eerste jaar van de bachelor uit 60 studiepunten. Het mooiste is natuurlijk als je alle punten van je eerste jaar ook daadwerkelijk in het eerste jaar haalt. Als dit lukt, krijg je bij de meeste opleidingen vlak voor de zomer een ceremonie met je studiegenoten, waarbij je propedeuse wordt uitgereikt. Tijdens de master is er geen sprake van een propedeuse, omdat een master vaak maar één jaar duurt.
Als je je hbo-propedeuse behaald hebt, kun je in bepaalde gevallen met een universitaire bachelor (wo) starten. Je hebt niet automatisch toegang tot alle wo-bachelors. Opleidingen mogen namelijk aanvullende eisen stellen.
Als je het propedeusediploma niet hebt behaald, kun je vaak toch door naar het tweede jaar. Dan moet je wel een minimum aantal studiepunten (ECTS) hebben verzameld. In het hbo kun je niet “blijven zitten”. Als je je propedeuse niet in twee jaar haalt, moet je vaak stoppen met je studie. De meeste hbo-opleidingen hebben een bindend studieadvies aan het eind van het eerste jaar. Dit betekent dat je moet stoppen met de opleiding als je een negatief studieadvies krijgt.
Als je je mbo-4 diploma wél hebt behaald, maar deze is nog niet uitgereikt dan kun je bij de examencommissie van jouw school vragen om een verklaring waarin staat dat jij het diploma hebt behaald. Hierop wordt vermeld op welke datum jij je diploma hebt behaald. Deze kun je vervolgens tonen aan de hbo-school.
Heb je niet voor 1 september je mbo-diploma? Soms kun je je toch nog tot 30 september bij een hbo-school inschrijven. Wanneer je dus voor 30 september je mbo-diploma wel kan behalen, vraag dan na bij de hbo-school of dit mogelijk is!
Instromen in februari – Wanneer je ook voor 30 september je diploma niet hebt behaald, of het is niet mogelijk op de hbo-school van jouw keuze om je nog tot 30 september in te schrijven, bekijk dan de opties om halverwege het jaar in te stromen. Sommige hbo-opleidingen starten ook in februari.
Vaak kun je een deel van de opleiding in het buitenland doen. Veel hogescholen hebben contacten met hogescholen in het buitenland. Soms is het opleidingsprogramma precies afgestemd op een buitenlandse opleiding, zodat de overstap zo goed mogelijk verloopt. Ook de accommodatie kun je vaak via de hogeschool regelen.
Bij internationaal-georiënteerde opleidingen, zoals International business studies, is het zelfs verplicht om een deel van de opleiding in het buitenland te volgen. Internationale ervaring is dan onderdeel van de opleiding. Daarom moet je ook vaak één stage in het buitenland doen.
Iedere hogeschool heeft een zogenaamd Buitenlandbureau. Daar kan je informatie krijgen over de opleidingsonderdelen in het buitenland. Meer informatie over studeren in het buitenland vind je bij het Nuffic.
Hier vind je een infographic waar je verschillende steden in binnen- en buitenland kan vergelijken qua collegegeld, kosten voor boodschappen, huurkosten, horeca, consumentenprijsindex en lokale koopkracht.
Duaal leren is vergelijkbaar met de BBL in het mbo onderwijs. Het is een specifieke vorm van leren en werken. Het belangrijkste verschil met deeltijd studeren is dat de duale student leert en werkt in het veld van zijn of haar studie.
Leren en werken zijn bij duaal studenten voorwaardelijk met elkaar verbonden. Dat gebeurt op basis van een leerarbeidsovereenkomst voor de duur van één of meerdere jaren.
Duaal leren is met name voor studenten die inkomensafhankelijk zijn, een ideale vorm van onderwijs. De toelatingseisen voor een duale studie zijn opleidingsafhankelijk. Check dus de toelatingseisen op de website van de hbo-school.
Een associate degree (Ad) is een tweejarige studie in het hoger beroepsonderwijs (hbo). De associate degree zit qua niveau tussen een mbo-4 en een hbo-bachelor in. Een associate degree is bijvoorbeeld interessant voor studenten die na hun mbo-4 opleiding door willen studeren maar een hbo-opleiding te lang vinden. De meeste studies hebben een studielast van 120 studiepunten, maar soms zullen dat er meer zijn. Kijk op de website van studiekeuze 123 voor meer uitleg. Kijk voor het actuele aanbod van opleidingen op www.studiekeuze123.nl en de websites van hogescholen.
Met name het bedrijfsleven heeft gevraagd om de associate degree. In diverse branches en bij beroepsorganisaties is een behoefte ontstaan aan afgestudeerden met een hoger opleidingsniveau dan mbo-4, maar waarvoor de hbo-bachelor niet noodzakelijk is. Een associate degree leidt dan ook meestal op voor specifieke beroepen waar in het bedrijfsleven behoefte aan is.
Ben je afgestudeerd als associate degree, dan krijg je een wettelijk erkend diploma en mag je de titel ‘associate degree’ gebruiken. Als je na een associate degree een hbo-opleiding wilt beginnen kun je in aanmerking komen voor vrijstellingen. Hierdoor kan je hbo-opleiding korter zijn.
Hoe lang duurt een hbo-opleiding?
Een hbo-opleiding duurt 4 jaar (versneld soms 3 jaar). Je studie op het hbo is meestal verdeeld in modulen. Elke module wordt getoetst met een examen. Wat je voor die examens moet doen en hoe de examens er uit zien verschilt per opleiding en per module.
De internationale titel Bachelor krijg je als je het hbo of een deel van de universiteit afrondt.
De bachelor-titel in het hbo wordt altijd in combinatie met het vakgebied genoemd.
In het eerste studiejaar ga je voor de propedeuse. Haal je deze niet in twee jaar dan mag je meestal de opleiding niet voortzetten. Je kan dan een negatief studieadvies krijgen.
Daarna kun je doorstromen naar de hoofdfase van de opleiding. Je kan ook met je propedeuse overstappen naar andere hbo-opleidingen of een vergelijkbare universitaire opleiding. Tijdens de hoofdfase ga je je verdiepen in het onderwerp van je opleiding. Dit betekent ook stage lopen.
Bij sommige hogescholen moet je ook in de vervolgjaren een verplicht aantal studiepunten halen. In ieder geval moet je voor je studiebeurs een minimum aantal studiepunten (ECTS) per jaar behalen.
Wat zijn studiepunten (ECTS)?
Elk opleidingsprogramma is verdeeld in ECTS. Een studiepunt – ofwel een ECTS – staat voor 28 uur studie. Een studiejaar omvat 60 ECTS. Dit komt overeen met 1680 studiebelastingsuren. Een vierjarige hbo-opleiding heeft 240 ECTS.
Hbo instellingen maken gebruik van een internationaal studiepuntensysteem. Dat is ingevoerd om in Europa opleidingen met elkaar te kunnen vergelijken en zodoende internationalisering van het hbo-onderwijs te stimuleren. ECTS staat voor “European Credit Transfer System”. Dit is een internationaal studiepuntensysteem. Het is ingevoerd om in Europa opleidingen in het hoger onderwijs te kunnen vergelijken.
Wat is een propedeusejaar?
Elke opleiding in het hoger onderwijs heeft een propedeuse. In het propedeusejaar leg je de basis voor de rest van je opleiding. Daarna start de hoofdfase en ga je je specialiseren.
Als je alle onderdelen van het propedeuse-programma hebt behaald, krijg je het propedeusediploma. Je moet dan 60 ECTS behaald hebben.
Er is geen apart propedeuse-examen. Als je het propedeusediploma niet hebt behaald, kun je vaak toch door naar het tweede jaar. Dan moet je wel een minimum aantal studiepunten (ECTS) hebben verzameld. In het hbo kun je niet “blijven zitten”.
De meeste hbo-opleidingen hebben een bindend studieadvies aan het eind van het eerste jaar. Dit betekent dat je moet stoppen met de opleiding als je een negatief studieadvies krijgt.
Soms kun je voor bepaalde onderdelen van je hbo opleiding vrijstellingen krijgen. Vrijstellingen voor mbo’ers in het eerste jaar van het hbo kunnen soms oplopen tot een heel studiejaar. Van alle mbo-opleidingen en hbo-opleidingen is landelijk vastgesteld of er overlap is tussen de mbo-opleidingen op niveau 4 en de hbo-opleidingen.
Zo zijn hbo-opleidingen te verdelen in verwante opleidingen, beperkt verwante opleidingen en niet verwante opleidingen. Ingewikkeld, maar wel de moeite waard om naar te informeren tijdens open dagen!
De verschillende hogescholen hebben de verwantschappen met mbo-opleidingen op hun eigen manier geregeld. In sommige gevallen kun je speciale verkorte routes volgen of studeren in een vrijstellingensysteem. Dit kan zo een heel jaar schelen! Behalve verwante hbo-opleidingen zijn er ook beperkt verwante hbo-opleidingen. Een gering aantal onderdelen van de mbo-opleiding en de hbo-opleiding overlappen elkaar dan. De tijdswinst is dan kleiner maar kan nog steeds aanzienlijk zijn.
Niet verwant maar toch vrijstelling
Voor mbo-opleidingen in detailhandel, wonen, groothandel en internationale handel zijn op landelijk niveau helaas geen verwante hbo-opleidingen vastgesteld.
Van niet verwante hbo-opleidingen is landelijk vastgesteld dat er geen overlap bestaat met een mbo-4-opleiding. Toch kun je dan soms voor bepaalde onderdelen vrijstellingen krijgen. Dat is mogelijk doordat het ROC en de hogeschool voor bepaalde mbo- en hbo-opleidingen afspraken hebben gemaakt. Dit zijn regionale afspraken. Vrijstellingen moet je bij de hogeschool en de opleiding aanvragen. De meeste hogescholen hebben hiervoor hun eigen procedure. Vraag ernaar bij de decaan van je ROC of je hogeschool.
Ja, dit kan. Je moet dan wel een toelatingstoets doen. Je kan zelfs direct voor de universiteit een toelatingsexamen doen. Dit toelatingsexamen wordt vaak “colloqium doctum” of 21+ toets genoemd. Hiermee wordt getoetst of je beschikt over voldoende kennis en vaardigheden om de hbo-studie aan te kunnen. Voorwaarde is wel dat je bij de start van de opleiding minimaal 21 jaar moet zijn. Elk hbo heeft zijn eigen toelatingsexamens.
Hou er rekening mee dat de toelatingsexamens vóór de zomervakantie worden georganiseerd. Meld je daarom al in het voorjaar aan.
Sommige opleidingen starten in januari of februari. De hogeschool heeft daar een aanmeldprocedure voor. Wil je halverwege het jaar instromen? Informeer dan bij de hogeschool naar de aanmeldingsprocedure. Deze informatie staat ook vaak op hun website.
Bij een numerus-fixus-opleiding wordt er maar een beperkt aantal studenten tot de opleiding toegelaten. Bij deze opleidingen worden niet meer studenten aangenomen dan van tevoren is vastgesteld. Daarvoor worden extra toelatingseisen gesteld. Bekijk hier meer informatie op de website van de Rijksoverheid.
De hogeschool bepaalt zelf hoe de selectieprocedure er uitziet. Zo wordt er bijvoorbeeld naar je motivatie gekeken, moet je een test maken en/of een studiekeuzecheck doen. Op de website van de hogeschool/opleiding kun je meer informatie vinden over de selectieprocedure.
Let op: de deadline voor het aanmelden voor een numerus fixus opleiding is 15 januari 23:59 (in plaats van 1 mei voor overige opleidingen).
Check hier voor welke opleidingen er een numerus fixus geldt.
Er zijn strengere toelatingseisen voor de pabo (lerarenopleiding basisonderwijs). Om toegelaten te worden tot de pabo, moet je één of meer toelatingstoetsen maken. Het gaat om toetsen in de vakken aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek. Meer informatie? Check goedvoorbereidnaardepabo.nl
Wat als ik de toetsen niet haal?
Vanaf studiejaar 2022-2023 gelden er nieuwe regels. Als je één of meerdere toelatingstoetsen (en dus ook de herkansing) niet haalt, dan mag je alsnog beginnen met de pabo. Je moet dan wel in het eerste jaar van de pabo alsnog de toetsen behalen. Als je dat in het eerste jaar van je opleiding voor één of meerdere vakken niet lukt, dan moet je alsnog stoppen met de pabo. Het is natuurlijk fijn als je de toelatingstoetsen al voor de start van de pabo haalt, zodat je je in het eerste jaar helemaal kunt richten op je studie.
Hoe kan ik mij voorbereiden op deze toelatingstoetsen?
– Kijk of jij je inschrijven voor het keuzedeel ‘Voorbereiding Pabo’ op je mbo-school.
– Je kunt een pabo vragen naar de mogelijkheid voor korte ondersteunende cursussen.
– Op deze website goedvoorbereidnaardepabo.nl vind je tips en materiaal om je voor te bereiden op de toetsen.
Waarom zijn er extra toelatingseisen voor de pabo?
Het ministerie wil graag het niveau van aankomende leraren verhogen en daarom moeten nieuwe studenten bij aanmelding toelatingstoetsen maken.
Kan ik deze toelatingstoetsen ook herkansen?
Ja, dat kan. Je hebt recht op één herkansing voor elke toelatingstoets.
Studenten met een diploma mbo-4 of havo kunnen naar het hoger beroepsonderwijs (hbo). Leerlingen met een vwo-diploma of hbo-propedeuse kunnen ook voor een studie aan een universiteit kiezen.
Ben je bij de start van de hbo-opleiding minimaal 21 jaar, maar heb je niet de juiste vooropleiding? Dan kan je een toelatingsonderzoek (21+toets doen) doen bij een universiteit of hogeschool om alsnog te worden toegelaten. Voor meer informatie, zie de vraag ‘Kan ik ook zonder diploma naar het hbo?’.
Een hogeschool kan in een aantal gevallen extra eisen stellen aan de student:
- Voor de pabo(lerarenopleiding basisonderwijs) gelden strengere toelatingseisen. De toelatingseisen gelden voor een aantal basisschoolvakken. Voldoet het diploma van een aankomend student niet aan de eisen voor deze vakken? Dan moet de aanmelder een toelatingstoets maken. Veel hbo-instellingen geven cursussen in de zomervakantie zodat je je kunt voorbereiden op deze toets. De cursussen zijn afgestemd op de toets. Als je enthousiast de cursus volgt, dan is de kans groot dat je de toets haalt! Maar ook als je één of meerdere toelatingseisen niet haalt, mag je aan de pabo beginnen. Voor meer informatie, zie de vraag ‘Ik wil naar de pabo, wat zijn de toelatingseisen?’
- Er kunnen ook selectie-eisen worden gesteld. Je moet dan je motivatie goed kunnen verwoorden of bewijzen dat je talent hebt voor de opleiding. Dit komt veel voor bij de kunstacademies en sportopleidingen en soms ook wel bij business schools. Vaak houden deze opleidingen selectievoorrondes, die al in januari of februari beginnen.
- Bij een numerus-fixus-opleiding wordt er maar een beperkt aantal studenten tot de opleiding toegelaten. Bij deze opleidingen worden niet meer studenten aangenomen dan van tevoren is vastgesteld. Daarvoor worden extra toelatingseisen gesteld. Voor meer informatie, zie ‘Hoe werkt selectie/numerus fixus op het mbo’?
Bron:
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/hoger-onderwijs/numerus-fixus
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/hoger-onderwijs/studiekeuze-en-toelating
> Check www.studeermeteenplan.nl
Een handige website met tips en informatie die je nodig hebt wanneer je naar het hoger onderwijs wilt.
> Check www.studiekeuze123.nl
Om informatie op te zoeken over opleidingen in het hoger beroepsonderwijs (hbo) kun je hierop kijken. Deze website is er voor studenten en schoolbegeleiders. Hier kun je opleidingen met elkaar vergelijken.
>Check lsvb.nl en iso.nl
Dat zijn een van de grootste landelijke studentenorganisaties voor de hbo-(en universitaire) studenten.
> Ga naar open dagen, spreek met studenten in het hbo en kijk op de websites van hbo’s bij jou in de buurt!
Check de website van studielink – Hier vind je alle informatie die je nodig hebt om je in te schrijven op een hogeschool of universiteit.
Inschrijven bij een hogeschool of universiteit is een procedure die enige tijd vereist, zowel van de aankomende student als de hogeschool/universiteit. Houd rekening met de volgende aanmelddeadlines:
– t/m 15 januari 23:59 uur voor opleidingen met numerus fixus (maximaal aantal studenten)
– t/m 1 mei 23:59 uur voor opleidingen zonder numerus fixus
Gevolgen aanmelddeadline
Deze deadline van 1 mei heeft een aantal belangrijke gevolgen voor jou als student:
– Dien je voor of op 1 mei voor het eerst een verzoek tot inschrijving in via Studielink dan heb je toelatingsrecht als je voldoet aan de toelatingseisen die de opleiding stelt. Let op: sommige opleidingen werken met een verplichte Studiekeuzecheck. Je toelatingsrecht vervalt als je hieraan niet deelneemt.
– Dien je na de aanmeldingsdeadline van 1 mei voor het eerst een verzoek tot inschrijving in via Studielink dan kan een instelling jou weigeren in te schrijven. De instelling dient hierover wel duidelijke regels opgenomen te hebben in het Onderwijs- en examenregelement (OER).
Bron: https://info.studielink.nl/nl/hoe-werkt-studielink/zorg-dat-je-op-tijd-bent